Kushdo që mendonte se samiti i parë i NATO-s me Trumpin “e dytë” do të shënonte një ftohje të marrëdhënieve të SHBA-së me partnerët e tjerë, u zhgënjye.
32 vendet e Aleancës Atlantike janë të bashkuara. Trump nuk ka ndërmend të dobësojë praninë amerikane në Evropë dhe as nuk ka mendime të dyta për detyrimin e solidaritetit ndaj një vendi anëtar të sulmuar, të përcaktuar nga neni 5 i Traktatit.
Vendet e NATO-s, me kërkesë të SHBA-së, do të shpenzojnë shumë më tepër në vitet e ardhshme, 5% të produktit të brendshëm bruto. Kjo do të lehtësojë barrën ekonomike të Amerikës, e cila do të jetë e zënë duke forcuar praninë e saj ushtarake në Indo-Paqësor. Por do të jetë gjithashtu një mundësi e fortë për industrinë dhe kërkimin.
Shpenzimet për mbrojtjen janë një forcë lëvizëse për ekonominë dhe, mbi të gjitha, shpenzimet për sigurinë kibernetike dhe sistemet më të përparuara të mbrojtjes hapësinore hapin horizonte për kërkim dhe inovacion që nuk kufizohen vetëm në sferën ushtarake.
Ishte mirë që Trump tha fjalë vlerësimi për Ukrainën dhe kritika ndaj Rusisë. Tani ekziston një front i bashkuar, me përjashtim të parëndësishëm të Hungarisë dhe Sllovakisë, në mbështetje të Ukrainës. Në planet për të forcuar mbrojtjen e NATO-s, Ukraina me siguri do të jetë një partnere e rëndësishme, edhe pse nuk është pjesë e Aleancës.
Në përgjithësi, mund të thuhet se NATO është në gjendje të shkëlqyer dhe se rritja e shpenzimeve do të forcojë industrinë evropiane të mbrojtjes dhe do t’i bëjë marrëdhëniet midis shteteve anëtare edhe më të forta.
Tani po hapen reflektime të reja mbi atë që NATO mund të bëjë përtej angazhimit të saj tradicional. Një rol më aktiv duhet të diskutohet në kontinente të tjera, për shembull në Afrikë, ku forcat e NATO-s mund të veprojnë për të stabilizuar dhe mbrojtur regjimet demokratike, duke shmangur konfliktet e përgjakshme dhe duke kundërshtuar përhapjen e pranisë ruse dhe kineze që është lënë pas dore për një kohë shumë të gjatë edhe nga Shtetet e Bashkuara.
NATO gjithashtu mund të pajiset me strukturën e vet kundër sulmeve të sigurisë kibernetike. Fusha e veprimit të Nenit 5 duhet të zgjerohet në këtë temë: nëse një vend anëtar pëson një sulm kibernetik, të 32 vendet e NATO-s duhet të reagojnë kundër subjektit përgjegjës për sulmin. Një reagim i tillë do të ishte aq shkatërrues sa të dekurajonte përpjekjet e tjera për luftë kibernetike nga forcat armiqësore.
NATO gjithashtu mund t’i japë vetes një mision për të mbrojtur demokracinë dhe për të ndërhyrë për të mbrojtur zgjedhjet e lira nga ndërhyrjet e jashtme, nga përpjekjet për të manipuluar opinionin publik përmes mediave sociale dhe nga...
Ka shumë për të bërë. Sidomos në aspektin e komunikimit. NATO duhet të investojë më shumë në historinë e saj, imazhin e saj dhe rolin e saj si një forcë stabilizuese në ekuilibrat botërorë.
Një sërë detyrash që mund të diskutohen pas dy vitesh në Tiranë, ku do të zhvillohet samiti i Aleancës Atlantike në vitin 2027.